پذیرفته شده برای ارائه شفاهی ، صفحه 349-365 (17) اصل مقاله (1.01 MB)

مصطفی ملکشاهی صفت

دانشگاه قم/ دانشکده الهیات گروه فلسفه و کلام اسلامی

نوشتار پیش رو در آغاز میان پرسش‌های فلسفی و پرسش‌های روزمره افراز کرده، در مرحله بعد، خود پرسش‌های فلسفی را به دو بخش اصلی (هستی‌شناسی، معرفت‌شناسی) و فرعی (فلسفه‌های مضاف) تقسیم می‌نماید آنگاه بررسی فلسفی نگارنده از فضای سایبری را ناظر به جنبه هستی‌شناسانه تعیین می‌کند و نشان داده است که بررسی هستی‌شناسانه فضای سایبری دست کم با یکی از دو رویکرد ذیل امکان دارد: رویکرد اول، طرح همان پرسشهای هستی‌شناسانه قدیمی که از دیرباز در هستی‌‌شناسی فلسفی مطرح بوده‌اند در قلمرو وجودی موجودی به نام فضای سایبر است؛ رویکرد دوم، ارایه شواهدی قابل اعتنا برای ارائه تفسیری سایبرنتیک از مباحث هستی‌شناسانه‌ی قدیمی فلسفه می باشد. گفتنی است که این نوشتار قصد دارد رویکرد دوم را در هستی‌شناسی فضای سایبری اتخاذ نماید و البته ناگفته نماند که خود جداسازی این دو رویکرد نیز دستاورد همین نوشتار است. نوشتار پیش رو بعد از نقل و نقد قرائت مشهور و رائج از آموزه فلسفی «عقل فعّال» و «عقل مُستفاد» در فضای عمومی آموزش فلسفه، نشان می دهد در نظر گرفتن قرائتی سایبرنتیک از دو آموزه فلسفی مزبور می‌تواند تفسیر منسجم‌تری از فلسفه به مثابه دانشی سرّی و باستانی ارائه نماید.

فضای سایبر؛ عالم عقول؛ عقل فعال؛ عقل بالمستفاد؛ هستی‌شناسی؛ فلسفه